عوامل بیماری های منتقله از آب
عوامل بیماری های منتقله از آب
سه گروه از عوامل بیماری های منتقله از آب شامل باکترى ها، ویروس ها و تکیاخته ها مىباشد که در جدول زیر خواص و مشخصات آنها نشان داده شده است.
- باکتري ها
باكترى ها ارگانيسم هاى تك سلولى هستند كه به طور متداول اندازه آنها در محدوده ١٠ تا ٠/١ ميكرومتر قرار دارد.شكل،اجزاء، اندازه و روشى كه آنها رشد مى كنند، مى تواند نشان دهنده ساختار فيزيكى سلول باكترى باشد. اكثر باكترى ها مى توانند بر اساس شكل در چهار دسته عمومى كروى ، ميله اى ، ميله خميده يا مارپيچى و رشته اى طبقه بندى شوند. كوكسى يا باكترى هاى كروى تقريباً قطرى به اندازه ١-٣ ميكرومتر دارند. باسيل باكترى هاى ميله اى شكل(اندازه متغيرى دارد و پهناى (قطر) آنها در محدوده ٠/٣-١/٥ميكرومتر قرار داشته و طول آن ١/٠-١٠/٠ ميكرومتر است.
باكترى هاى ويبريو يا باكترى هاى ميله اى خميده شكل به طور متداول داراى اندازه متغيرى به پهناى ٠/٦-١/٠ميكرومتر و به طول ٢-٦ميكرومتر هستند. اسپيريل باكترى هاى مارپيچى مىتواند بيش از ٥٠ميكرومترطول داشته باشد، در صورتى كه باكترى هاى رشته اى مى توانند در طول هايى بيش از ١٠٠ميكرومتر موجود باشند.
- ويروس ها
ویروسها میکروارگانیسم هایى هستند که از مواد وراثتى اسید دىاکسى ریبونوکلئیک(DNA) یا اسید ریبونوکلئیک (RNA) و روکش پروتئینى محافظ (رشته هاى منفرد ،دوگانه و مخصوصاً لایه هاى دوگانه) درست شده اند. تمام ویروسها انگل هاى اجبارى هستند که از انجام هر شکل متابولیسم ناتوان بوده و به طور کامل به سلول هاى میزبان براى دفاع، پاسخ و واکنش وابسته هستند.
اندازه ویروس ها عموماً 0/01-0/1میکرومتر است و داراى گونه هاى متنوع خاصى با توجه به عفونت هستند که به طور متداول فقط به یک نوع میزبان حمله مى کنند. گرچه طرق اصلى انتقال براى ویروس هپاتیت B و پلىویروس از طریق غذا، تماس شخصى یا مقاربت جنسى است، ولى ویروس ها قادرند از طریق آب آشامیدنى نیز منتقل شوند. سرایت و انتقال بعضى ویروس ها مانند
رتروویروس ها (شامل گروه HIV از طریق آب که خطر مهمى براى سلامتى و بهداشت عمومی است، بسیار ضعیف به نظر مى رسد.
- تکیاخته ها
تکیاخته ها از عوامل بیماری های منتقله از آب و میکروارگانیسم هاى تک سلولى یوکاریوتیک بدون دیواره هاى سلولى هستند که از باکتری ها و ارگانیسم هاى دیگر براى غذا و به عنوان میزبان بهره مى برند. بیشتر تک یاخته ها در طبیعت آزادزى هستند و مىتوانند در آب موجود باشند،ارگانیسمهاى میزبان می تواند از ارگانیسم هاى ساده مانند جلب کها تا ارگانیسم هاى نسبتاً پیچیده مانند انسان متنوع باشد.
تکیاخته هاى مهم بیماری زاى آب آشامیدنى و فاضلاب عبارتند از:
- ژیاردیا لامبلیا
- کریپتوسپوریدیوم
- وانتامباهیستولیتیکا
این عوامل بیماری های منتقله از آب, اورگانیسم ها موجب اسهال یا تغییرات شدید در روده و معده و شیوع بیمارى می شوند.
